6.Çerçeve Programı ve Kobiler

Sayın Başkan, değerli katılımcılar,
AB Çerçeve Programları uygulamasını, 1984 yılında başlattı. Çerçeve Programlar, dörder
yıllık süreleri kapsıyor. Altıncı Çerçeve Programı, 2003-2006 döneminde uygulanacak.
Yedince Çerçeve Programı ise 2007-2010 periyodunu kapsayacak.
AB, 2010 yılında dünyanın en rekabetçi, en dinamik bilgi bazlı topluluğu haline gelmeyi 2000
yılındaki Lizbon Doruğu’nda kararlaştırdı ve bu hedefe ulaşmak için Avrupa Araştırma Alanı
(European Research Area) konseptini geliştirdi. Altıncı Çerçeve Programı’nı da Avrupa
Araştırma Alanı’nın en önemli aracı olarak ilan etti.
Bu nedenle Altıncı Çerçeve Programı, önceki Çerçeve Programlardan tamamen farklı bir
yapıya kavuşturuldu.
ÇERÇEVE PROGRAMLARI NEDEN BAŞLATILDI:
1980’lerde Avrupa high tech ( ileri teknoloji) endüstrisi, Amerika ve Japonya’nın aşarı kıskacı
altındaydı.
Avrupa’da 80’lerde çeşitli anahtar sektörler örneğin, bilgisayar, mikroelektronik ve
telekomunikasyon faaliyetleri çok ciddi tehlike ve tehdit altındaydı. Avrupa’da yaygın olan bir
görüş de şu idi: Amerikalı rakipler homojen bir iç pazarın ve hükümetin yüksek teknolojilere
yaptığı dolaylı desteklerden büyük yarar sağlıyordu. Özellikle de savunma fonları, bu dolaylı
desteğin en fazla uygulama bulduğu alan idi. Amerikalı oyunculara bu ortam, Avrupa’nın
dağınık sanayisine karşı bir avantaj sağlıyordu. Avrupa’da yaratıcılıkla ( innovation) ilgili bir
sıkıntı yoktu. Ancak bu yaratıcılığı dünya pazarlarına yayma beceriksizliği vardı.. Avrupa’da
çok sayıda anahtar buluşlar ve yenilikler, Kuzey Amerika’dan yönetiliyordu. Ama buluşların
orijininin Avrupa’da yaratıldığı biliniyordu. Bu arada Avrupa’da Intel ve Motorola’nın mikro
işlemcilerin tasarımıyla ilgili lisanslarda çok sınırlayıcı davrandıkları endişesi doğdu.
Bütün bu oluşumların, etkisini uzun vadeye yayarak, Avrupa’ya büyük zararlar vereceği
sonucuna varıldı. Bu öngörüleri kısaca kategorize etmek gerekirse:
• Ticari olarak: Özellikle yüksek teknolojili ürünlerde ve yüksek katma değerli
endüstrilerde giderek artan bir ticaret açığı olabilir,
• Sosyal olarak: İstihdam üzerinde olumsuz etkileri artabilir. Beyin göçü olarak
adlandırılan nitelikli eleman transferinin Kuzey Amerika akış hızı ivme kazanabilir,
• Güvenlik: Uzun dönemde Avrupa askeri ve güvenlik güçlerinin ithalata dayalı
teknolojilere bağımlılığı en önemli ilgi odağını oluşturuyor. Örneğin hassas komponentler ve
sistemlerin tamamen Amerika’dan ithal edilmesi gündeme gelebilir.
80’lerin başında görülen bazı etkiler zamanla daha da kötüleşti. Örneğin, Avrupa bilgisayar
üreticileri, hafıza çiplerini sağlamada tamamen Avrupa dışındaki kaynaklara bağımlı duruma
gelmeye başladı. Ne zaman bir çip bulma sıkıntısı başlasa, Amerikan çip üreticileri, kendi
ülkelerinin bilgisayar üreticilerini kolladılar. Bu uygulama Avrupalı üreticileri daha da zor
duruma soktu.
Pek tabii Çerçeve Programlarla ilgili son zamanlarda ilave nedenler vurgulanıyor. Örneğin;
• Avrupa Birliği’nin tanıtımı,
• Endüstriyel bütünleşmenin teşviki,
• Endüstriyel ve sosyal politikanın desteklenmesi, gibi..
5. Çerçeve Programı’na göre başlıca değişiklikler:
4. ve 5. Çerçeve Programların uygulamalarında ortaya çıkan bazı skandallar nedeniyle
Avrupa Parlamentosu Komisyonu istifaya zorladı. Araştırma Bölümünü’nün başına yeni bir
Komisyoner( Commissioner) atandı. Yeni Komisyoner, 6. Çerçeve Programı’nda radikal
değişikliklere gitti. Fonlama kuralları, hukuki yapı ve sözleşme koşulları tamamen farklı hale
getirildi. Pek çok açıdan değişiklikler, katılımcılar açısından daha az bürokratik yapıya
kavuşturuldu.
Proje çağrıları:
Yılda iki ana çağrı yapılacak. İlk IST çağrısı 2003 bütçesini, ikinci çağrı ise 2004 bütçesini
kullanacak. İlk çağrıya proje teklifleri 24 Nisan 2003 tarihinde verildi. İkinci Çağrı’nın teklifleri
ise 06 Eylül tarihinde Komisyon’a ulaştırılmış olacak.
Bunların dışında sürekli çağrılar yapılmakta. Bu çağrılar da her 4 ayda bir değerlendirmeye
tabi tutulacak ve tekrarlanacak.
Tekliflerin yapısı:
Teklifler daima bir konsorsiyum halinde yapılır. Konsorsiyomun bir üyesi yapıyı Koordinatör
olarak oluşturur ve Komisyon’un istediği şekilde proje teklifini sunar. Eğer Proje kabul görür
ise, Koordinatör’ün proje yöneticisi ( project manager) olması normaldir.
Yeni Yapının öne çıkan bazı ana unsurları:
a) Yeni yapının ana unsurları olarak Bütünleştirilmiş yada Entegre Projeler (Integrated
Projects) ile Mükemmeliyet Ağları ( Network of Exellence) ön plana çıkartıldı.
b) Entegre Projelerde şirketlerin, Mükemmeliyet Ağları’nda üniversite, bilim kuruluşları ve
araştırma kurumlarının ana oyuncu olmaları öngörüldü.
c) Diğer çok önemli bir fark da proje tutarlarında görüldü. Önceki programlarda bir projede
fonlama en fazla 5-6 milyon Euro civarında iken Altıncı Çerçeve Programı’nda bu tutar 4-5
kat artırılarak 20 milyon ve ötesine geçirildi.
d) Proje süreleri 2 yıldan 4 ve daha uzun zamana yayıldı.
e) Proje Yönetimi (Project Management) mekanizması getirildi. Proje yönetimi eksper bir
kuruluşa outsource edilebilecek ve ödemelerin yüzde 100’ü Komisyon tarafından
karşılanacak.
f) Proje ortakları ve katılan ülke sayısı artırıldı. Ne kadar çok ülke ve ne kadar çok katılımcı
varsa, projenin şansı o derece artmış oluyor. “Pek çok ülkeden çok sayıda katılımcıyı
yönetmek zor olmuyor mu” diye akla soru gelebilir? Hayır hiç zor olmuyor, İnternet teknolojisi
sayesinde her şey hızlı ve verimli olarak yürüyor. Proje ortakları, yılda birkaç kez değişik
ülkelerde bir araya gelip workshop yapıyorlar. Bu çalışmalara bazen Komisyon yetkilileri de
katılıyor. Eğer proje bölgesel kalkınmayla ilgili ise, bölge bakanları, belediye başkanları,
medya ve diğer ilgili kuruluşlar da katılıyorlar.
HERMES Tanıtım Projesi:
ODTÜ’ye bağlı Software R &D Center, Atina Üniversitesi ile birlikte Beşinci Çerçeve
Programı’na 2001 yılında HERMES adı altında bir proje sundu. Bu projedeki amaç, Altıncı
Çerçeve Programı’nın özellikle Türkiye’de tanıtılması idi. HERMES Projesi kapsamında 2001
yılı Aralık ayından başlamak üzere 2002 yılı boyunca Ankara ve İstanbul’da çok sayıda,
Atina ve Beyrut’da birer kez workshoplar (Atölye çalışmaları) yapıldı. Ankara ve İstanbul’daki
workshoplara çok sıyada şirket temsilcisi ile üniversite ve araştırma kurumları yetkilileri
katıldı.
PROJE Değerlendirme Eksperleri
Proje inceleme, çokluk mühendis kökenli eksperlerce yapılıyor. Her yıl Komisyon’a proje
eksperi olmak için 20 bin başvuru yapılıyor. Türk üniversitelerinden Proje eksperliği için bu yıl
çok başvuru oldu. Şirketlerden ise başvuru sayısı ise birkaç ile sınırlı kaldı. Oysa Komisyon
özellikle Türk şirketlerinden nitelikli eksperleri görevlendirmeyi çok arzu ediyor. Eksperlerin
masrafları ve harcırahları Komisyon tarafından karşılanıyor. Eksperler görev aldıklarında,
hem kuruluşlarına hem kendilerine çok yararlı olacak bilgi birikimi sağlıyorlar.
Expression of Interest (EoI):
AB Komisyonu, Altıncı Çerçeve Programa hazırlık amacıyla 07 Haziran 2002 tarihinde son
bulan bir çalışma yürüttü. Expression of Interest (EoI) adı verilen bu çalışmaya göre Avrupa
çapında Altıncı Çerçeve Programa sunulabilecek proje profilleri toplandı. Türkiye dahil bu
girişime 8.500 proje profili sunuldu. Türkiye’den şirketler, araştırma kurumları ve üniversiteler
Komisyona 320 civarında proje profili gönderdiler. Oran olarak % 3 gibi bir düzeyi gösteren
bu da başlangıç Komisyon’un dikkatini çekti. 8500 proje profili arasında 8 adet tutarı 100
milyon Euro’yu aşan, birkaç tane de 200 milyon Euro’yu bulan proje profili bulunduğu
saptandı. Tutarı 50 milyon Euro’yu aşan projeler için Komisyon’un elinde yeterli kaynak
bulunmadığından bu projelerin başka kaynaklardan fonlanması fikri ağırlık kazandı. Ülkelere
göre Expression of Interest için gönderilen proje profilleri sayıları şöyle oldu:
Almanya : 1052 adet
Türkiye : 312 adet
İspanya : 850 adet
Finlandiya : 210 adet
Yunanistan : 150 adet
İtalya : 674 adet
Belçika : 281 adet
İsrail : 136 adet
Fransa : 550 adet
İrlanda : 32 adet
Bulgaristan : 76 adet
Romanya : 85 adet
Bu rakamlar ülkelerle ilgili eğilimleri kısmen yansıtıyor. Ancak İrlanda, Finlandiya, İsrail ve
Yunanistan’daki rakamlar beklenenden az çıktı.
Türkiye’nin Altıncı Çerçeve Programı’na Mayıs 2002’da tam katılım kararı alması ve bu
katılıma ilişkin mutabakat zabtının AB Komisyonu ile 29 Ekim 2002 tarihinde imzalanması,
önemli aşamalardır. Bir önceki hükümetimizin Altıncı Çerçeve Programa Tam Katılım kararını
almasının hemen ardından TUBİTAK’ı Ulusal İrtibat Noktası (National Contact Point) olarak
tayin etmesi, çok isabetli oldu. Bu kararın alınmasından sonra TUBİTAK, Altıncı Çerçeve
Programa ilişkin etkinliklere hız verdi.
Altıncı Çerçeve Programı’nın önemli Key Action’larından olan IST’nin ( Bilgi Toplumu
Teknolojileri) tanıtım konferansı 4-6 Kasım 2002 tarihlerinde Kopenhag’da yapıldı. Bu
konferansda Türkiye’den 80 kadar katılımcı bulundu. Avrupa’dan toplam katılımcı ise 3000
civarında oldu. Altıncı Çerçeve Programı’nın Çalışma Programına ilişkin konferans ise 11-13
kasım 2002 tarihlerinde Brüksel’de yapıldı. Türkiye’den 270 , Avrupa’dan 8500 katılımcı
bulundu. Bu konferans sırasında TUBİTAK, Komisyon’un tahsis ettiği standda tanıtım
faaliyetleri yürüttü. Türk şirketleri de Tubitak standında kendilerini tanıttılar.
Altıncı Çerçeve Programı’na proje sunmak üzere “İlk Çağrı”, 17 Aralık tarihinde yapıldı. Bu
çağrıya uygun olarak hazırlanan projeler, 24 Nisan akşamına kadar Komisyon’a online olarak
ulaştırıldı.“İkinci Çağrı” Haziran ayında yapıldı ve projeler 06 Eylül tarihine kadar Komisyon’a
ulaştırılmış olacak.
Birinci Çağrı’ya sunulan projelerle ilişkin olarak oluşturulan konsorsiyumlara Türkiye’den
gerek Koordinatör olarak gerekse partner olarak kaç kuruluşun katıldığına ilişkin bilgiler
muhtemelen TUBİTAK’da vardır yada yakında ortaya çıkacaktır. Ancak Koordinatör sıfatıyla
katılan kuruluş sayısının az olduğu bilinmektedir. Türk şirketleri ve kuruluşları, deney
kazanmak amacıyla ilk yıl partner olarak katılmayı yeğlemektedirler.
Konuşmamın sonuna yaklaşırken önemli gördüğüm bir iki başlığa değinmek istiyorum.
1) AB, adeta bir Pasifik okyanusu gibidir. Büyük Okyanus’a Pasifik adının verilmesi, bu
okyanusun sakin ve fırtınasız olması nedeniyledir. Yani pasif kelimesinden türetilmiştir.
Bazen 6 metre boyunda bir teknenin Pasifik okyanusunu geçtiğini basında izler ve hayretler
içinde kalırız, bu nasıl olur diye!.. Mümkündür, çünkü Pasifik okyanusu sakindir, tekneleri
yutmaz. AB’de bizi yutmaz. Çekinmeye gerek olmayan, olanakları zengin bir okyanustur.
Teknelerimizle AB Okyanusu’na açılmaktan korkmamalıyız.
AB Bünyesinde 400 civarında fon vardır. Türkiye 29 Ekim 2002’de imzaladığı mutabakat
zaptı ile bu fonlardan sadece 25’den yararlanma hakkına kavuştu. Önümüzdeki yıllarda bu
sayı kuşkusuz artacaktır.
Türk KOBİ’leri Altıncı Çerçeve Programı için bir “bekle gör” anlayışı içindedirler. “Hele ilk altı
aylık sonuçları bir görelim, ikinci çağrıya ilgimizi ona göre yönlendiririz” yaklaşımı hakimdir.
AB Komisyonu, Türkiye’yi büyük bir ülke olması, yeni üye olması ve önemli miktarda katılım
payı ödemesi nedenleriyle dikkatle izlemektedir. Önemli konsorsiyumlara Türkiye' den de
partnerler alınmasını özellikle arzulamakta ve bazen telkin etmektedir.
Ulusal İrtibat Noktası TUBİTAK, her gün şirketlerimize, üniversitelerimize, araştırma
kurumlarımıza, KOBİ’lere Türkiye’den partnerlik arayan projeleri iletmektedir. Brüksel ile
yakın çalışma yapmakta ve projelerin kabulü yönünde değerli hizmetler sunmakta.
Üniversiteler bu bilgileri anında değerlendirmekte ve proje koordinatörleriyle ilişkiye
geçmektedir. Şirketlerimizin bir bölümü de aynı şeyi yapmaktadır. Yapmayanlara önerim, dil
bilen bir eleman görevlendirmeleri ve günlük olarak bu değerli bilgileri izlemeleridir. İzleyen
görevli, şirketini ilgilendiren projeleri saptayıp karar vericiye sunmalıdır. Özellikle ikinci
çağrıya katılmak isteyen kuruluşlar için bu süreç önemlidir.
Avrupa Birliği’ni yapısını, işleyişini ve nereye gittiğini gerçekten kavramak istiyorsak, Altıncı
Çerçeve Programı bunu sağlayacak en önemli araçlardan biridir. Avrupa’nın yenilikçi,
araştırıcı, buluşcu ve yaratıcı beyinleri, şirketleri, KOBİ’leri ve bilim kuruluşları ile yıllarca
birlikte çalışmak ve çok değerli networkler oluşturmak, hibe fon sağlamanın çok ötesinde
kazançlar sağlayan bir süreçtir.
Gerçekte 6. Çerçeve Programı, ticari değeri olan içerikler, yenilikler ve buluşlar sağlayacak
bir program platformudur.
2) Avrupa Araştırma Alanı ve Altıncı Çerçeve Programı çok önemli platformlardır.. Bu
platformlarda şirketlerimizin ve KOBİ’lerimizin Ar-Ge yeteneğini, yenilikçiliğini ve
buluşçuluğunu katılacağımız projelerle kanıtlayabilirsek, bu sonuç tam üyeliğe giden yolu
kesin kısaltacaktır.
3) Projelere partner olarak katılma, şirketlerimize bir maliyet yüklememektedir. Proje
sunuluncaya kadar şirket içinde bir çalışma kuşkusuz gereklidir. Bu sadece eleman
mesaisinden ibarettir. Proje Komisyon tarafından kabul görür ise zaten tüm masraflar hibe
şeklinde karşılanmaktadır.
4) KOBİLER’in Altıncı Çerçeve’nin ilk Çağrı’sına katılmaları, istisnalar dışında sınırlı kaldı.
KOBİLER için çeşitli formüller ve modeller geliştirebiliriz. TUBİTAK, programın tanıtımını
Türkiye çapında sürekli olarak yapmaktadır. Ancak tanıtımın ötesinde motivasyonlara ve
desteklere gereksinim vardır. Bu konuda TUBİTAK ve TOBB’un öncülüğünde Bölgesel
Sanayi Odaları’nın ve Organize Sanayi Bölgeleri’nin sürekli görevlendirileceği bir
mekanizmanın kurulması kuşkusuz çok yararlı olur.
İlkin proje hazırlama, partner bulma, proje yönetme gibi konularda TUBİTAK ve TOBB’un
öncülüğünde pilot uygulamalar başlatılabilir. Başlangıçta başarılı OSB’lerin bulunduğu
merkezler ( Bursa, Gaziantep, İzmir, Eskişehir, Kayseri, Adana , Ankara) pilot bölge
uygulamasına tabi tutulur. Ardından diğer merkezlere geçilir.
Unutmayalım ki AB Komisyonu KOBİ’lere 6. Çerçeve Programı süresince 2.6 milyar Euro
hibe fon tahsis edecektir.
5) Altıncı Çerçeve Programı, şirketler için 2010 yılına kadar olan yenilikleri ve buluşları
ortaya koyacaktır. Bu programın her aşamasında bulunmalıyız ki Yedince Çerçeve
Programı’nda çıtayı yükseltelim. Çünkü Yedinci Çerçeve Programı, 2015-2020 döneminin
yeniliklerini ve buluşlarını şirketlerin ve KOBİ’lerin önüne serecektir. Bu açıdan Altıncı
Çerçeve Programı, kritik bir süreci başlatmıştır.
2023 yılında Cumhuriyetimizin 100. Kuruluş yılını kutlayacağız. Gelin şirketlerimizi 100. Yılda
bambaşka bir platforma taşıyacak bu büyük yarışa girelim ve büyük bir sinerji yaratalım.
6) Büyük şirketlerimiz dahi araştırma-geliştirme ve pilot projeler için fon ayıramamaktadırlar.
Mayıs-Eylül 2002 döneminde en büyük üç holdingin ilgili şirketlerine, yabancı exsperlerle çok
sayıda workshoplar düzenleyen biri olarak şunu saptadım: Altıncı Çerçeve Programı’na ana
oyuncu olarak katılacak şirket sayımız çok sınırlı. Yenilik yapmak ve ticari değeri olacak
buluşlar için başka kaynaklardan fon bulmaya gereksinimleri çok açık.
Altıncı Çerçeve Programı şirketlerimize bu olanağı tanıyan en önemli kaynak konumunda.
Avrupa şirketleri bu kaynaklara büyük ilgi duyuyor. Çünkü her şirketin bu tür maliyetsiz
kaynakla yapabileceği çok şey var. Simens, Nokia, Ford, Unilever, Alcatel, Astra, BP, France
Telecom, Deutche Telecom, British Telecom, Philips, Peugeot gibi dev kuruluşlar için bile bu
tür hibe fonlar önemliyse neden her Türk şirketi ve KOBİ’si için hayati olmasın?
Altıncı Çerçeve Programı’na şirketlerimizin ve KOBİ’lerin sınırlı kalan ilgisini artırmak
gerekiyor. Nasıl artırılır? Bu tür toplantıların esas amacı budur; bilinmeyenleri bilir hale
getirmek, ilgi ve heyacan yaratmak, network oluşturma yollarını göstermek, çekimserliği
yenmek ve vizyon kazandırmak.
7) Şirketlerimizin gücünün artması ve saygınlık kazanması için Avrupa şirketlerine karşı bir
fark yaratması gerekiyor. Bu farkı, Ar-Ge faaliyetlerini artırıp yenilik ve buluş yaratmadan
oluşturmak olanaklı değil.. Her şirketin, bilgi bazlı teknolojileri her aşamada kullanmayı
öğrenmeye gereksinimi var. Bu gereksinimi en iyi karşılayan ve tetikleyen mekanizmalar 6.
Çerçeve Programı’ında saklı.
Bu bilgi gününün, katılımcı şirket ve kuruluşlara yeni bir heyecan ve yaklaşım getirmesini
diler, saygılar sunarım.


Yılmaz Çakır
08 Temmuz 2003,
TOBB Bilgi Günü

Türk işadamları için web rehberi

KONU BAŞLIKLARI (ALFABETİK)

Adliye……………………………………

Akreditasyon……………………………

Ankara ……………………………………

Askerlik…………………………………

Avrupa Birliği-Türkiye…………….……

Ayakkabıcılık……………………………

Bakanlıklar………………………………

Bankalar, Finans Kuruluşları……………

Belediyeler………………………………

Bilişim……………………………………

Borsa………………………………………

Büyükelçilik ve Konsolosluklar…………

Camcılık…………………………………

Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık,TBMM..

Çalışma…………………………………

Dericilik…………………………………

Dernekler…………………………………

Dış Borç…………………………………

Dış Talepler………………………………

Dış Ticaret………………………………

DTÖ ve Türkiye…………………………

Ekonomi…………………………………

Elektrik-Elektronik………………………

Emniyet…………………………………

Enerji……………………………………

Finansal Veriler…………………………

Firma Bilgileri…………………………….

Fuarlar…………………………………….

Gayrimenkul Edinme…………………

Gazeteler………………………………

Gıda……………………………………

Girişimcilik……………………………

Gümrük…………………………………

Hastaneler…………………………………

Hazır Giyim………………………………

Hazine…………………………………….

Hukuk…………………………………….

IMF-Türkiye……………………………...

İhale………………………………………

İhracat……………………………………..

İnşaat………………………………………

İstanbul…………………………………

İş Konseyleri………………………………

İşgücü……………………………………

İthalat……………………………………..

Kalkınma Planları………………………

Kamu Kurumları…………………………..

Kamu Yatırımları………………………….

Kimlik…………………………………….

Kimya Sanayi……………………………..

KOBİ……………………………………

KOSGEB………………………………

Kuyumculuk……………………………

Makine…………………………………

Mali Kurumlar……………………….

Mali Piyasalar…………………………..

Meslek Odaları………………………….

Mevzuatlar……………………………

Milli Hesaplar…………………………..

Mobilya…………………………………

Müzeler…………………………………

Nakliye…………………………………

Organize Sanayi Bölgeleri………………

Oteller…………………………………..

Otomotiv………………………………

Ödemeler dengesi………………………

Para-Banka……………………………

Patent………………………………….

Reklam………………………………..

Resmi Gazete…………………………

Sağlık…………………………………

Sanayi ve Ticaret Odaları………………

Sektörel Dış Ticaret Şirketleri………….

Sektörler………………………………

Serbest Bölgeler………………………

Serbest Ticaret Anlaşmaları……………

Sicil Gazetesi…………………………..

Sigorta………………………………….

Standartlar……………………………

Şirket Kurma…………………………

Tarım…………………………………

Teknoparklar, Tekmerler………………

Tekstil……………………………….

Temel Ekonomik Göstergeler………..

Turizm……………………………….

Tüketici Hakları…………………….

Türk Cumhuriyetleri…………………

Türk İhracatçılar Rehberi……………..

Türkiye’de Yatırım…………………….

Türkiye-OECD………………………

Ulaşım……………………………….

Üniversiteler…………………………

Vergi…………………………………

Yabancı Sermaye…………………….

Yatırım Teşvikleri……………………

Yazılım……………………………….

Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri…….

Yurtdışındaki Türk İşadamları……….

ADLİYE

www.adliye.org

www.adliye.4mg.com

www.hukuki.net

http://insanhaklarimerkezi.bilgi.edu.tr

AKREDİTASYON

www.turkak.org.tr

www.ume.tubitak.gov.tr

www.yok.gov.tr

ANKARA

www.ankara.gov.tr

www.ankararehberi.com.tr

www.ankara-bld.gov.tr

ASKERLİK

www.asal.msb.gov.tr

AVRUPA BİRLİĞİ – TÜRKİYE

www.abgs.gov.tr

www.kobinet.org.tr/kosgebabm

www.sanayi.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.mfa.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.ankara.edu.tr

www.ikv.org.tr

www.belgenet.com/arsiv/ab/ab.html

AYAKKABICILIK

www.turkishoes.org

www.diyalog.com

BAKANLIKLAR

www.sanayi.gov.tr

www.adalet.gov.tr

www.calisma.gov.tr

www.cevreorman.gov.tr

www.mfa.gov.tr

www.enerji.gov.tr

www.icisleri.gov.tr

www.kultur.gov.tr

www.maliye.gov.tr

www.meb.gov.tr

www.msb.gov.tr

www.saglik.gov.tr

www.tarim.gov.tr

www.ubak.gov.tr

BANKALAR, FİNANS KURULUŞLARI

www.tbb.org.tr/asp/web.asp

www.tcmb.gov.tr

www.gazeteler.com

www.webrehberi.net

www.ziraat.com.tr

www.halkbank.com.tr

www.vakifbank.com.tr

www.isbank.com.tr

www.akbank.com.tr

www.yapikredi.com

www.pamukbank.com.tr

www.sekerbank.com.tr

www.garanti.com.tr

BELEDİYELER

www.belediyeler.net

www.devletim.com/belediyeler.asp

BİLİŞİM

www.tbd.org.tr

www.tubider.org.tr

www.bilisimsurasi.org.tr

http://ab.org.tr

BORSA

www.imkb.gov.tr

www.hufam.hacettepe.edu.tr

www.borsa.net

www.borsadirekt.com

BÜYÜKELÇİLİK VE KONSOLOSLUKLAR

www.mfa.gov.tr

www.kultur.gov.tr

www.ankara.gov.tr

www.turkish-media.com

www.biglook.com

CAMCILIK

www.sisecam.com.tr

www.pasabahce.com.tr

www.kultur.gov.tr

CUMHURBAŞKANLIĞI, BAŞBAKANLIK,TBMM

www.cankaya.gov.tr

www.tbmm.gov.tr

www.basbakanlik.gov.tr

ÇALIŞMA

www.calisma.gov.tr

www.iskur.gov.tr

www.bagkur.gov.tr

www.kobinet.org.tr

www.alomaliye.com

www.ceterisparibus.net

DERİCİLİK

www.dtm.gov.tr

www.tekstilci.org

www.istanbulderifuarı.com

www.turkishleather.com

DERNEKLER

www.tuketicikoruma.org

www.arama.com

DIŞ BORÇ

www.hazine.gov.tr

www.die.gov.tr

DIŞ TALEPLER

www.dtm.gov.tr

www.kobinet.org.tr

www.igeme.org.tr

www.ostim.org.tr

www.immib.org.tr

www.iib.org.tr

www.abm-istanbul.org

www.turkticaret.net

DIŞ TİCARET

www.dtm.gov.tr

www.die.gov.tr

www.gumruk.gov.tr

www.tdv.org.tr

www.deik.org.tr

www.igeme.org.tr

www.mevzuat.net

www.ceterisparibus.net

www.dtb.com.tr

DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ VE TÜRKİYE

www.dtm.gov.tr

www.un.org.tr

www.tobb.org.tr

EKONOMİ

www.hazine.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.tcmb.gov.tr

www.dpt.gov.tr

www.maliye.gov.tr

www.die.gov.tr

www.ceterisparibus.net

ELEKTRİK-ELEKTRONİK

www.dtm.gov.tr

http://internetpaketi.org.tr

www.tmmob.org.tr

EMNİYET

www.egm.gov.tr

www.ankaraemniyet.gov.tr

www.iem.gov.tr

ENERJİ

www.enerji.gov.tr

www.epdk.gov.tr

www.dsi.gov.tr

www.enerjiforumu.com

FİNANSAL VERİLER

www.die.gov.tr

www.finansalforum.com.tr

www.ceterisparibus.com

FİRMA BİLGİLERİ

www.kobinet.org.tr

www.sanayi.tobb.org.tr

www.e-firmalar.com

www.firmalar.com

www.webrehberi.net

FUARLAR

www.dtm.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.igeme.org.tr

www.sektorel.com

www.fuartakip.com

www.bigglook.com

www.ekonomist.com.tr

GAYRİMENKUL EDİNME

www.tkgm.gov.tr

GAZETELER

www.byegm.gov.tr

www.gazeteler.com

GIDA

www.dtm.gov.tr

www.dpt.gov.tr

www.gidacilar.com

GİRİŞİMCİLİK

www.kosgeb.gov.tr

www.kobinet.org.tr

GÜMRÜK

www.gumruk.gov.tr

www.gumrukmevzuat.com

www.kultur.gov.tr

HASTANELER

www.kultur.gov.tr

www.ato.org.tr

www.ibb.gov.tr

HAZIR GİYİM

www.dtm.gov.tr

www.tgsd.org.tr

www.tekstilisveren.org.tr

www.tekstilci.org

HAZİNE

www.hazine.gov.tr

HUKUK

www.anayasa.gov.tr

www.yargitay.gov.tr

www.danistay.gov.tr

www.sayistay.gov.tr

www.hukukrehberi.net

IMF-TÜRKİYE

www.hazine.gov.tr

İHALE

www.kik.gov.tr

İHRACAT

www.dtm.gov.tr

www.igeme.org.tr

www.deik.org.tr

www.gumruk.gov.tr

www.eximbank.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.tobb.org.tr

www.mevzuat.net

www.tim.org.tr

İNŞAAT

www.insaat.org

www.yapirehberi.net

İSTANBUL

www.istanbul.gov.tr

www.istanbul.net.tr

www.istanbul-bld.gov.tr

İŞ KONSEYLERİ

www.deik.org.tr

www.kobinet.org.tr

İŞGÜCÜ

www.iskur.gov.tr

www.calisma.gov.tr

www.tisk.org.tr

İTHALAT

www.dtm.gov.tr

www.gumruk.gov.tr

www.igeme.gov.tr

www.mevzuat.net

KALKINMA PLANLARI

www.dpt.gov.tr

KAMU KURUMLARI

www.ist-def.gov.tr/linkler/kamukurum.htm

www.kultur.gov.tr

KAMU YATIRIMLARI

www.dpt.gov.tr

KİMLİK

http://tckimlik.nvi.gov.tr

KİMYA SANAYİ

www.dtm.gov.tr

www.tksd.org.tr

www.kimyaokulu.com

KOBİ

www.sanayi.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.kobinet.org.tr

www.hazine.gov.tr

KOSGEB

www.kosgeb.gov.tr

www.turkisadamlari.kosgeb.gov.tr

www.kobinet.org.tr

KUYUMCULUK

www.iko.org.tr

www.dtm.gov.tr

www.turkishtime.org

MAKİNE

www.dtm.gov.tr

www.oib.gov.tr

www.die.gov.tr

www.tiad.org

MALİ KURUMLAR

www.hazine.gov.tr

www.die.gov.tr

MALİ PİYASALAR

www.tcmb.gov.tr

www.dpt.gov.tr

MESLEK ODALARI

www.abchukuk.com/odalar.html

www.ist-def.gov.tr

MEVZUATLAR

www.maliye.gov.tr

www.gumruk.gov.tr

www.hazine.gov.tr

www.mevzuat.net

www.ermsdanismanlik.com

MİLLİ HESAPLAR

www.die.gov.tr

MOBİLYA

www.dtm.gov.tr

www.igeme.gov.tr

www.mobilyadergisi.com.tr

www.turkmobilya.com

MÜZELER

www.kultur.gov.tr

NAKLİYE

www.und.org.tr

www.tnd.org.tr

www.lojistikcenter.com

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ

www.ostim.org.tr

www.ikitelliorg.com

www.adanaorganize.org.tr

www.aosb.org.tr

www.antalyaosb.org.tr

www.bosb.org.tr

www.dosb.org.tr

www.eosb.org.tr

www.gosb.com.tr

www.iaosb.org.tr

www.kayseriorganize.org.tr

www.konya-orgmd.gov.tr

www.mosb.org.tr

www.tosbol.org.tr

OTELLER

www.hotelguide.com.tr

OTOMOTİV

www.dtm.gov.tr

www.oib.gov.tr

www.osd.org.tr

ÖDEMELER DENGESİ

www.tcmb.gov.tr

www.die.gov.tr

www.hazine.gov.tr

www.dtm.gov.tr

PARA-BANKA

www.die.gov.tr

www.maliye.gov.tr

www.tcmb.gov.tr

www.ceterisparibus.net

PATENT

www.turkpatent.gov.tr

REKLAM

www.rv.org.tr

www.reklamverenlerdernegi.org

RESMİ GAZETE

http://rega.basbakanlik.gov.tr

SAĞLIK

www.saglik.gov.tr

www.saglikvakfı.org.tr

www.ssyv.org.tr

www.ttb.org.tr

SANAYİ VE TİCARET ODALARI

www.tobb.org.tr

www.turkish-media.com

SEKTÖREL DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ

www.dtm.gov.tr

www.turkisadamlari.kosgeb.gov.tr

www.igeme.gov.tr

www.mevzuat.net

SEKTÖRLER

www.kobinet.org.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.sektorum.com

www.dtm.gov.tr

www.dpt.gov.tr

www.ubak.gov.tr

www.enerji.gov.tr

www.epdk.gov.tr

www.oib.gov.tr

www.tcdd.gov.tr

www.itkib.org.tr

www.tekstilisveren.org.tr

www.tekstilci.org

www.und.org.tr

www.sektorel.com

www.diyalog.com

www.akib.org.tr

www.tubider.org.tr

www.turkish-media.com

www.turkadres.com

www.ceterisparibus.com

SERBEST BÖLGELER

www.gumruk.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.mevzuat.net

SERBEST TİCARET ANLAŞMALARI

www.dtm.gov.tr

www.itkib.org.tr

SİCİL GAZETESİ

http://tsg.tobb.org.tr

SİGORTA

www.tsrsb.org.tr

www.bddk.org.tr

STANDARTLAR

www.tse.org.tr

www.dtm.gov.tr

ŞİRKET KURMA

www.sanayi.gov.tr

www.kobinet.org.tr

www.tobb.org.tr

www.yased.org.tr

TARIM

www.tarim.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.die.gov.tr

www.tarim.gen.tr

www.tuam.ege.edu.tr

TEKNOPARKLAR, TEKMERLER

www.tubitak.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

TEKSTİL

www.dtm.gov.tr

www.oib.gov.tr

www.itkib.org.tr

www.tekstilisveren.org.tr

www.tekstilci.org

TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER

www.hazine.gov.tr

www.dpt.gov.tr

www.die.gov.tr

TURİZM

www.turizm.gov.tr

www.kultur.gov.tr

www.turizmgazetesi.com

TÜKETİCİ HAKLARI

www.ttkd.org.tr

www.tuketicikoruma.org

www.tuketicihaklari.com

www.tuketicisikayetleri.com

TÜRK CUMHURİYETLERİ

www.tika.gov.tr

http://ekutup.dpt.gov.tr

www.ozturkler.com

TÜRK İHRACATÇILAR REHBERİ

www.dtm.gov.tr

www.igeme.org.tr

www.istanbul.gov.tr

www.tim.org.tr

TÜRKİYE’DE YATIRIM

www.hazine.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.kobinet.org.tr

www.dtm.gov.tr

TÜRKİYE-OECD

www.die.gov.tr

www.mfa.gov.tr

www.oecd.org

www.kosgeb.gov.tr

ULAŞIM

www.ubak.gov.tr

www.istanbul-ulasim.com.tr

www.neredennereye.com

ÜNİVERSİTELER

www.yok.gov.tr

www.tubitak.gov.tr

www.hacettepe.edu.tr

www.itu.edu.tr

www.metu.edu.tr

VERGİ

www.gelirler.gov.tr

www.kobinet.org.tr

YABANCI SERMAYE

www.yased.org.tr

www.hazine.gov.tr

www.deik.org.tr

www.investinginturkey.gov.tr

YATIRIM TEŞVİKLERİ

www.kosgeb.gov.tr

www.hazine.gov.tr

www.dtm.gov.tr

YAZILIM

www.yasad.org.tr

www.ceturk.com

www.dtm.gov.tr

http://turk.internet.com

YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ

www.hazine.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.deik.org.tr

www.die.gov.tr

www.turkihale.com.tr

YURTDIŞINDAKİ TÜRK İŞADAMLARI

www.turkisadamlari.kosgeb.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.dtwz.de

www.atiad.org

www.dutiv.org.tr

www.zft-online.de

www.bteu.de

www.tiad.ro

www.tiad.de

www.dtr-ihk.de

www.dutib.com

www.turkuschamber.org

www.rtibnet.com

www.dtmtokyo.org

www.tccij.com/tr/

www.musiad.org.tr/yurtDisiIrtibat/

www.muesiad-berlin.de/

www.tdu-berlin.de/

www.dtu-duesseldorf.de

www.tatso.org/

www.mtcci.com.au

www.turkisch.com

www.webisrehberi.com

Dosyalar

9. kalkınma Planı.İş Planı.Kosgeb destekleri 1.Kosgeb destekleri 2.Kosgeb arge destekleri.Kosgeb Tekmerleri.Motivasyon.Hayaller.Tübitak teydeb destekleri.Oslo Klavuzu Işığında Yenilik.Frascati Klavuzu Işığında Ar-Ge.Problem Çözme Teknikleri.Proje Yönetimi.Toplam Kalite Yönetimi.Matriks Organizasyonlar.Fikri Mülkiyet Hakları.Marka nedir?.Marka başvurusu.Marka koruma.Bitki Islahçı Hakları.Patent Bilgisi.Verimlilk.6.çerçeve programı.Kobilerin 6.çerveve programına katılımı.6.çeçeve programında uluslararası işbirliği.
6.çerçeve programı projesi hazırlama .6.çerçeve programı projesi sunma ve değerlendirme.Finansal Analiz.Örnek Finansal Analiz.Finansal Başarısızlık.Sermaye Piyasası Kurumu.İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi.AB'ye Özel sektörün intibakı.AB Çevre Müktesebatı.Stratejik Planlama.Bilgi Toplumu Stratejisi.Tarım Stratejileri.Kriz Yönetimi .EU Lobbying.Bilgi ekonomisinin reddettikleri.Teknokentler.Bilgi Ekonomisi.E-Ticaret'e Davet.TİKA Teknik Yardım Projeleri.Fikri Mülkiyet Hakları.Proje Yönetimi.Endüstriyel Tasarım Tescili.Tübitak Proje Destek Süreci.Pazar Araştırması ve Planlaması.Örgüt Yönetimi.Makale Yazma.Bilimsel Araştırma Teknikleri.


Yurtdışı Pazarları
Azerbaycan. Moğolistan. Türkmenistan. Kırgızistan. Kazakistan. Özbekistan. Ukrayna. Moldava. Romanya. Gürcistan. Makedonya. Bosna-Hersek.


Vizyon 2023 Teknolojik Öngörüleri
Strateji Belgesi. Üretim. Tasarım. Savunma Havacılık Uzay. Nano. Mekatronik. Malzeme. Enerji ve Çevre. Biyoloji ve Genetik. Bilişim.

Genel Bilgiler

FELSEFE
Dinler Tarihi.Atatürkçülük.
BİLİM
TOPLUM Dunya ekonomi tarihi.GIDA ÇEVRE SAĞLIK TARIM Bitki Islahı.MALZEME TEKNOLOJİ Nano Teknoloji.Bilgisayar Ağ Temelleri.ENERJİ TAŞIMACILIK UZAY Yıldızların İç Yapısı ve Evrimi.
SANAT
ROL MÜZİK EDEBİYAT YEMEK Denizlerimizdeki Balıklar.
SPOR
YAZ KIŞ MÜCADELE