Bütçeleme-7

Alternatifli projeler Qualis Budget’te oluşturularak kıyaslaması yapılabilmekte, karar verilen bir proje neticesinde bütçelerde revizyona gidilebilmektedir.

Yatırım bütçelemesi yapılarak şu şekilde yatırımlar hakkında kararlar alınabilmektedir;

a) Maliyet tasarrufu sağlayan yatırım kararlarının alınması. Bu halde şirketler, yeni varlıklar edinmek ile maliyetleri kısmak arasında bir tercihte bulunmaktadırlar.

b) Üretimin genişletilmesi kararının alınması. Bu halde şirketler, satışlardaki artış eğilimine istinaden üretimlerini yeni varlık edinimi yoluyla mı yoksa kapasite artırımı (modernizasyon) yoluyla mı sağlayacaklarına karar vermek durumundadırlar.

c) Üretim için makina ve ekipmanın seçimi. Bu halde şirketler, alternatif makina ve ekipmanlar arasında en çok tasarrufu sağlıyacak olan arasından bir tercihte bulunmaktadır.

d) Kiralama veya satın alma kararının alınması. Burada alınması karar verilen duran varlık ya satın alma yoluyla (muhtemelen kredili olarak) yada finansal kiralama (leasing) yoluyla alınması şeklinde iki alternatif bulunmaktadır. Hangi yöntem daha fazla tasarruf sağlıyacak ise onun tespit edilmesi gerekmektedir.

e) Yenileme (modernizasyon) kararının alınması. Burada şirketler eski yatırımlarının yenilenmesi ile sağlıyabilecekleri tasarrufları dikkate almalıdırlar.

Görüldüğü gibi bütçeleme tekniği farklı amaçlar için kullanabilmekteyiz. Bu sayede alınacak kararları en az sapma ile önceden belirleyebilmekteyiz ve rekabetin olduğu piyasalarda ise bu ciddi bir üstünlük sağlamaktadır. Kolay bütçeleme çalışmaları için Qualis Budget’in kullanılması da yabancı para biriminde bütçe yapmak, senaryo kurabilmek, kolay revizyon yapabilmek, formülasyon imkanı vb. sunduğu işlem özellikleri ile hatasız ve çabuk bütçe oluşturulabilmektedir.

Yatırım bütçelemesinde dikkat edilmesi gereken iki husus ise “fırsat maliyeti (iskonto oranı)” ve “paranın zaman değeri” kavramlarının belirlenmesidir. Bu sayede nominal olarak aynı tutardaki nakit akışlarını vadelerine göre ayırt edebilmekteyiz. Şöyle ki, yapılacak olan bir yatırımın dönüşü bir yılda 100 milyon ise, bunu alternatif yatırımdaki bir yıldaki 100 milyon’luk dönüşümden ayırabilmek, daha avantajlı olanını tespit edebilmek için, fırsat maliyeti ve paranın zaman değerini iyi tespit etmek gerekmektedir.

Yatırım bütçelemesinde dikkat edilecek bir diğer husus ise amortisman tutarları ve seçilecek amortisman ayırma yöntemleridir. Bilindiği gibi, amortismanlar nakit çıkışı gerektirmemekle beraber ciddi vergi tasarrufu sağlamaktadırlar. Özellikle satın alma veya kiralama kararı verilirken amortismanlar büyük önem taşımaktadır.