CE işareti

AB sürecinde “CE işareti”


Atilla Filiz
Mak.Muh.(MBA)
ATİ Mühendislik Eğitim Yön. Danışmanlık
atidanisman@ttnet.net.tr


Artık seçim ortamına girilen ülkemizde AB ile ilgili mevzuatlar ne denli tartışılır bilemeyiz, ancak şurası muhakkak ki; TBMM idam ve kendi dilinde yayın gibi konularda ciddi adımlar atarak AB uyum yasalarında kararlılığını gösterdi.

“ Bu yürüyüşü kimse durduramaz “ diyen bu işin başındakilerden birine karşılık, bir başkası “ Avrupa Birliği, ne her şeyin ilacı, ne de bütün iyiliklerin sembolü”demektedir.

Avrupa Birliği’ne girelim mi, girmeyelim mi? Girince ne kazanacağız, girmeyince neler kaybedeceğiz ? Bunlar her türlü platform da tartışılmaya devam edecek.

Biz bu yazımızda AB’nin siyasi boyutunu bir yana bırakıp AB’ ye girersek direktif konusu ürünlerde yurt içi pazarda da zorunlu olacak “ CE” işaretinden söz edeceğiz.

CE İşareti Nedir?

Avrupa’ya uygunluk anlamına gelen “Confirmity of Europe” sözcüklerinin kısaltılması olarak tanımlanmıştır. CE işareti üzerine iliştirildiği mamulün insan,hayvan ve çevre açısından sağlıklı ve güvenli olduğunu gösteren Avrupa Birliği’nin yeni yaklaşım direktiflerine uygunluk işaretidir.Bununla ilgili kriterler ise Avrupa Birliği Yeni Yaklaşım Direktiflerinde öngörülmektedir. Şu an sayıları 22 ye varan Yeni Yaklaşım Direktiflerinden biri veya birkaçı kapsamına giren bir mamulün CE işareti taşımadan AB pazarına girebilmesi mümkün değildir. AB ülkelerinde bu direktifler kapsamında olan ürünlerin piyasaya arzında ve dolaşımında CE işareti bir zorunluluktur.

Bu işaret , ürünlerin, amacına uygun olarak kullanılması koşuluyla;

Can ve Mal Güvenliği, Tüketici ve Çevrenin Korunması konularında emniyetli olduğunu gösterir.

CE işareti tek başına bir kalite markası veya ürün markası değildir. Dolayısıyla TSE, TÜV, VDE, GS gibi markaların yerine kullanılamaz. Ancak bunlarla birlikte kullanılmaktadır.

Gümrük birliğine giren ve Avrupa Birliği’ne üyelik için adaylık statüsü kabul edilmiş olan Türkiye, Yasal mevzuatını AB’nin uygulamadaki yasal mevzuatı ile uyumlaştırmak için çalışmalarını sürdürmektedir. Bu çalışmalar piyasaya sunulan ürünlerde AB teknik mevzuatına uygunluğu sağlamaya yöneliktir.

Amacı; Ürünün piyasaya arz edilmeden önce gerekli uygunluk değerlendirme işlemlerine tabi tutulmasını sağlamak, emniyetsiz bir ürünün piyasaya girmesini önlemektir. Burada sözü edilen emniyet/güvenlik kriterlerine uygunluğunu gösteren CE işareti ile ilgili uyum ve direktiflerdir.

CE işareti ,Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamına giren ürünlerde, zorunluluktur ve bu işaret olmadan ürün ülke sınırları içinde serbest dolaşıma giremez. Bu işaretin iliştirildiği ürünlerde; ürünle ilgili direktifler kapsamındaki tüm temel sağlık ve emniyet gereklerine uygunluğu sağlanmış anlamı taşımaktadır ve sorumluluk tamamen üreticiye, üretici yoksa yetkili temsilcisine, o da yoksa ithalatçısına ait olmaktadır.

CE İşareti Ne Zaman?

Türkiye ile AB arasında gümrük birliği tesis eden Ortaklık Konseyi Kararı’nın ilgili maddeleri, malların serbest dolaşımının en iyi şekilde temini amacıyla ticarette teknik engellerin kaldırılması konusunda ki AB mevzuatlarının ülkemiz iç mevzuatına dahil edilmesini öngörmektedir. Bu kapsamda, AB’nin ticarette teknik engellerin kaldırılması konusundaki mevzuatının listesi ile bu mevzuatın Türkiye tarafından uygulanma koşul ve kuralları OKK ile belirlenmiştir.

Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılan görevlendirme çerçevesinde, ilgili kamu kuruluşları tarafından yürütülmekte olan mevzuat uyum çalışmalarının bir kısmı sonuçlandırılmış, bir kısmının çalışmaları ise devam etmektedir.

CE İŞARETİ UYGULAMASI İÇİN GERİYE SAYIM BAŞLADI

Makine Direktifi 05 Haziran 2002 tarih 24776 sayılı Resmi Gazete de yayınlanmış olup, 18 ay sonra zorunlu uygulamaya girecektir. ( 5 Aralık 2003)

Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi de, 02 Haziran 2002 tarih 24773 sayılı Resmi Gazete de yayınlanmış ve yayını takip eden bir yıl son unda 02 Haziran 2003 tarihinden itibaren, yurt içi pazara sunulacak sanayi malları için zorunlu uygulamaya girmiş olacaktır.

Alçak Gerilim Direktifi de Belirli Gerilim Aralıklarında Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektrikli Teçhizat Yönetmeliği adı ile 11 Ocak 2002 tarihinde yayınlanmış takip eden 12 ay sonunda 11 Ocak 2003 tarihinden itibaren zorunlu uygulamaya girmiş olacaktır. Bu duruma göre, makine ve elektrik üretim sektörünün hemen tümünü ilgilendiren bu üç direktif, artık sadece ihraç ürünlerde uygulanan CE-işareti uygulamaları yurt içi pazarda satılacak makinalar için de zorunlu olacaktır..

‘CE’ İçin Üretici Ne Yapmalı?

Öncelikle üretilen ürünün CE işareti ile ilgili AB direktiflerinden herhangi birinin kapsamına girip girmediğine bakılmalıdır. Giriyorsa söz konusu direktifler temin edilerek öngörülen güvenlik/emniyetle ilgili hususlar iyice anlaşılmalıdır. Eğer söz konusu ürünler CE işareti ile ilgili direktifler kapsamına girmiyorsa, o ürünün CE işareti taşıma zorunluluğu yoktur.

Yeni Yaklaşım Direktiflerinde güvenlik ile ilgili temel hususlardan bahsedilmekle birlikte CE İşareti ile ilgili olarak üreticilerin dikkate alacakları teknik ayrıntılara yer verilmemektedir. Ürün ile ilgili teknik hususlar ve ayrıntılar AB’nin harmonize standartlarında yer almaktadır. Söz konusu harmonize standartlar AB ülkelerinde tek bir Avrupa Standardı hazırlayabilmek için, üye standardizasyon teşkilatları faaliyetlerine devam etmek kaydı ile üç ana standardizasyon teşkilatı kurulmuştur. Bu teşkilatlar CEN,CENELEC ve ETSI’dır. Bu teşkilatlar Avrupa Standartlarını hazırlamakla yükümlüdürler ve bu standartlar yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üye ülke tarafından milli standart olarak kabul edilmektedir. Türk Standartları Enstitüsü, bugüne kadar yaptığı çalışmalarla Avrupa Standartlarının tamamına yakınını milli standart olarak kabul etmiştir. Söz konusu harmonize standarda uyum gösteren mamuller otomatik olarak direktife uygun kabul edilir. Mamule ilişkin harmonize standartların bulunmadığı durumlarda; Uluslar arası Standartlar ( ISO,IEC gibi), üye ülke standartları esas alınır. Bu standartların da mevcut olmaması durumunda mamulün direktiflerin temel gereklerine uygunluğunun kanıtlanması gerekir.

Bazı durumlarda ( mamulün risk grubuna göre ) direktif hükümleri üçüncü taraf bir belgelendirme kuruluşu ( Onaylanmış Kuruluş) tarafından belgelendirme yapılmasını zorunlu kılar. Belgelendirme zorunluluğu yoksa , imalatçı kendi laboratuar imkanlarını, yoksa bunu bir muayene ve deney kuruluşunda yaptırmak suretiyle mamulün direktife uygunluğunu temin eder. İmalatçılar mamulle ilgili deneyleri kendi laboratuarlarında gerçekleştirmek istediklerinde; deney cihazlarının yeterliği ,kalibrasyonu , elemanlarının yetişkin ve yeterliği ile deney metotlarının uygunluğu önem taşımaktadır.

UYGUNLUK BEYANI - TEKNİK DOSYA

Üreticiı ürünü ile ilgili hazırlanacak teknik dosya da AB Yeni Yaklaşım Direktiflerinde öngörülen belgeler, deney raporları ve diğer dokümanlar bulunur. Mamule ait genel tanımlama, tasarım ve imalata ait çizimler, parçaların , şemaları yada çalışma prosedürü bilgileri, mamulün üretiminde kullanılan standartların listesi, tasarım , deney belge ve sonuçları ile, Avrupa Topluluğu (AT) Tip inceleme belgesi , Kalite Güvence Sistem Belgesi, AT Uygunluk Beyanı gibi belgeler teknik dosya da yer almaktadır. AT Uygunluk Beyanı imalatçının, mamulü ile ilgili direktiflere uygun üretim yaptığının bir beyanıdır.

Uygunluk Değerlendirme kuruluşu:

Bir ürünün direktif ya da standartlara uygunluğunun kanıtlanması ile ilgili deney, muayene, belgelendirme gibi işlemlere, uygunluk değerlendirmesi adı verilmektedir. Bir ürün, işlem veya hizmetin belirli kuralları karşılayıp karşılamadığını sistematik olarak incelenmesini yapan kuruluşa da Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu denilmektedir

Onaylanmış kuruluşlar:

Direktifin uygulanmasından sorumlu bakanlık tarafından seçilerek AB Komisyonuna bildirimi yapılan kuruluşlar AB Resmi Gazetesinde yayımlanmasını müteakip Onaylanmış Kuruluş “Notified Body” sıfatını kazanırlar

Türkiye’de onaylanmış kuruluş kimlerdir ?

Ürüne CE işareti iliştirmesini öngören direktifler henüz ülkemizde yürürlükte bulunmadığından bu mevzuat kapsamında faaliyet gösterecek olan onaylanmış kuruluşlar da ilgili kuruluşlarca henüz tespit edilmemiştir. Söz konusu direktifler ülkemizde yürürlüğe girdiğinde, mevzuat kapsamında uygunluk değerlendirmesi yapacak olan onaylanmış kuruluşlar da ilgili Bakanlık veya kamu kuruluşu tarafından görevlendirilmiş olacaktır..

Üretici her ürün için CE işareti alması veya Onaylanmış kuruluşa başvurması gerekir mi?

Direktif kapsamına giren ürünler için CE işareti zorunludur. Bu direktif kapsamında olmayan ürünler için CE işareti söz konusu değildir.. Üreticinin, herhangi bir onaylanmış kuruluşa başvurmaksızın da ürüne CE işareti iliştirdiği durumlar bulunmaktadır. Bu husus her bir ürün yada ürün grubu için direktiflerde belirtilmektedir. Bu bağlamda üreticilerin ilk yapacağı iş ürünlerinin mevzuatla ilişkilerini incelemeleri ve bilgilenmeleri gelmektedir.

Bu konuda kamu ve sivil toplum kuruluşları ile özel danışmanlık şirketleri AB uyum yasaları mevzuatlar ve CE işareti uygulamaları ile ilgili bilgilendirme yapmaktadırlar.

CE İŞARETİ İLİŞTİRİLMESİ ZORUNLU OLAN ÜRÜNLERE AİT DİREKTİFLER

  • 73/23/EEC Belirli gerilim limitleri içinde kullanılmak üzere tasarlanan elektrikli cihazlar ( alçak gerilim cihazları )
  • 87/404/EEC Basit basınçlı kaplar
  • 88/378/EEC Oyuncakların emniyeti
  • 89/106/EEC İnşaat malzemeleri
  • 89/336/EEC Elektromanyetik uygunluk
  • 98/37/EC Makinaların emniyeti
  • 89/686 EEC Kişisel koruma teçhizatları
  • 90/384/EEC Otomatik olmayan tartı aletleri
  • 90/385/EEC Vücuda yerleştirilebilen aktif tıbbi cihazlar
  • 90/396/EEC Gaz yakan cihazlar
  • 92/42/EEC Sıvı ve gaz ile çalışan yeni sıcak su kazanları
  • 94/9/EC Potansiyel olarak patlayıcı ortamlarda kullanılan teçhizat ve koruma ekipmanları
  • 94/25/EC Gezinti tekneleri
  • 95/16/EC Asansörler
  • 96/57/EC Ev tipi elektrikli buz dolapları, dondurucular ve bunların kombinasyonları için enerji verimliliği
  • 97/23/EC Basınçlı ekipmanlar
  • 98/13/EC Haberleşme terminal cihazları , uydu yer istasyonları cihazları ve bunların uygunluğunun karşılıklı tanınması
  • 98/79/EC Vücut dışında kullanılan tıbbi teşhis cihazları
  • 99/5/EC Radyo cihazları ve haberleşme terminal cihazları ve bunların karşılıklı tanınması

Yeni yaklaşım direktifi olup CE işaretine konu olmayan direktifler:

  1. Ambalaj ve ambalaj atıkları: 94/62/EC
  2. Hızlı tren ray sistemleri : 96/48/EC
  3. Denizcilik malzemeleri ...... 96/98/EC MAKİNA DİREKTİFİ
    • 98/37/EC olarak bilinir Son tadili 98/79 EC dir.Makine direktifine göre bünyesinde herhangi bir döner eleman bulunan her türlü alet, cihaz birer makinedir. Makine direktifinde esas olarak iki ürün ailesi dikkate alınmış ve kapsamı buna bağlı olarak geliştirilmiştir Bunlar:
  4. Makine ve Benzeri Cihazlar
  5. Emniyet Parçaları

A-MAKİNALAR

  1. Ağaç vb., et veya benzeri malzemeler i işlemede kullanılan tek veya çok bıçaklı dairesel testereler
    1. Çalışma anında testere ve yatağı sabit olan, elle beslenen veya enerji kaynağı sökülüp takılabilen makinalar.
    2. Çalışma anında testeresi sabit olan manuel ileri geri hareket ettirilen bıçkı veya vagon
    3. Çalışma anında testeresi sabit olan ve içerden mekanik beslemeli manuel yükleme ve/veya boşaltma yapan makinalar
    4. Çalışma anında testeresi hareketli olan mekanik beslemeli ve manuel yükleme ve/veya boşaltma yapan makinalar
  2. Ağaç işlemede kullanılan elle beslemeli yüzey planya makinaları
  3. Ağaç işleme işlerinde kullanılan manuel yükleme ve boşaltmalı, tek taraflı kalınlık işleme makinaları.
  4. Ağaç v.b, et ve benzeri malzemeleri işlemekte kullanılan sabit veya hareketli yatağı olan ve hareketli taşıyıcıya sahip, manuel yükleme ve/veya boşaltma yapan şerit testere makinaları
  5. Ağaç ve benzeri malzemeleri işlemede kullanılan madde 1-4 ile madde7de belirtilenleri kapsayan birleşik makinalar
  6. Ağaç işlemede kullanılan manuel beslemeli, çoklu takım tutucusuna sahip zıvana makinaları
  7. Ağaç ve benzeri malzemeleri işlemede kullanılan el beslemeli dik freze makinaları
  8. Ağaç işleme işlerinde kullanılan taşınabilir zincirli testereler
  9. Metallerin soğuk işlemesinde kullanılan, manuel yükleme ve/veya boşaltmalı , hareketli parçalarının hareket mesafesi 6 mm’yi ve hareket hızı saniyede 30 mm’yi aşan presler
  10. Manuel besleme ve/veya boşaltmalı plastik enjeksiyon ve sıkıştırmalı şekil verme makinaları
  11. Manuel besleme ve/veya boşaltmalı lastik enjeksiyon ve sıkıştırmalı şekil verme makinaları.
  12. Yeraltı çalışmalarında kullanılan
    1. ...raylar üzerinde çalışan lokomotif ve vb.
    2. ...hidrolik tavan takviyeleri,
    3. ..içten yanmalı motorlar.
  13. Sıkıştırma düzenine sahip evsel atıkların toplanmasında kullanılan çöp toplama kamyonları
  14. Bölüm3.4.7 de sözü edilen üniversal kaynaklı muhafazalar ve sökülebilir transmisyon miller i
  15. Servis asansörleri ekipmanları
  16. İnsan taşımacılığında asansör olarak kullanılan ve dikey yüksekliği 3 mt.den fazla olup düşme riski olan makinalar

B-EMNİYET PARÇALARI:

  1. İnsanların güvenliğini sağlamak amacıyla üretilen yaklaşım dedektörleri veya algılama elemanları
  2. Çoklu kontrollerin emniyetini sağlamak için tasarlanmış lojik üniteler
  3. Preslerde kullanılan otomatik hareketli koruma panelleri
  4. Devrilmeyi önleyen koruyucular
  5. Düşen cisimlerden korunmak için tasarlanmış kısımlar

Yürürlüğe giren yönetmelik hükümle-rine aykırı davranışlarda ne olur ?

4703 sayılı kanunda bulunan hükümler uygulanır. Kanunun Ceza hükümlerinin yer aldığı 12. maddesine aykırı hareketler için 1 ila 25 Milyar TL para cezası, fiilin bir yıl içinde tekrarı halinde, cezanın her tekrar için iki katı olarak uygulanacağı belirtilmiştir.

MMO İSTANBUL ŞUBESİ DE DESTEK VERDİ

Makine Mühendisleri Odası İzmir Şubesinden sonra İstanbul şubesinde de AB Teknik Mevzuatı ve CE uygulama komisyonu kurarak sorumluluğunu yerine getirdi . Komisyon, kuruluşları bilgilendirmek için Genel katılıma açık seminerler vereceğini duyurdu. Kuruluşlar MMO’ya başvurarak bilgi alabilecek, seminerlerden yararlanabilecek.

Yasanın uygulamasına “daha çok zaman var” gibi bir düşünce ile ağırdan alınması “sıkışıklık yaşama ve stres ” getirir. Bunu göz ardı etmeden, Üreticilerin bilgilenmesi ve gerekli işlemlere başlaması önem taşımaktadır.

Hiç yorum yok:

Yayınlananlar

Dosyalar

9. kalkınma Planı.İş Planı.Kosgeb destekleri 1.Kosgeb destekleri 2.Kosgeb arge destekleri.Kosgeb Tekmerleri.Motivasyon.Hayaller.Tübitak teydeb destekleri.Oslo Klavuzu Işığında Yenilik.Frascati Klavuzu Işığında Ar-Ge.Problem Çözme Teknikleri.Proje Yönetimi.Toplam Kalite Yönetimi.Matriks Organizasyonlar.Fikri Mülkiyet Hakları.Marka nedir?.Marka başvurusu.Marka koruma.Bitki Islahçı Hakları.Patent Bilgisi.Verimlilk.6.çerçeve programı.Kobilerin 6.çerveve programına katılımı.6.çeçeve programında uluslararası işbirliği.
6.çerçeve programı projesi hazırlama .6.çerçeve programı projesi sunma ve değerlendirme.Finansal Analiz.Örnek Finansal Analiz.Finansal Başarısızlık.Sermaye Piyasası Kurumu.İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi.AB'ye Özel sektörün intibakı.AB Çevre Müktesebatı.Stratejik Planlama.Bilgi Toplumu Stratejisi.Tarım Stratejileri.Kriz Yönetimi .EU Lobbying.Bilgi ekonomisinin reddettikleri.Teknokentler.Bilgi Ekonomisi.E-Ticaret'e Davet.TİKA Teknik Yardım Projeleri.Fikri Mülkiyet Hakları.Proje Yönetimi.Endüstriyel Tasarım Tescili.Tübitak Proje Destek Süreci.Pazar Araştırması ve Planlaması.Örgüt Yönetimi.Makale Yazma.Bilimsel Araştırma Teknikleri.


Yurtdışı Pazarları
Azerbaycan. Moğolistan. Türkmenistan. Kırgızistan. Kazakistan. Özbekistan. Ukrayna. Moldava. Romanya. Gürcistan. Makedonya. Bosna-Hersek.


Vizyon 2023 Teknolojik Öngörüleri
Strateji Belgesi. Üretim. Tasarım. Savunma Havacılık Uzay. Nano. Mekatronik. Malzeme. Enerji ve Çevre. Biyoloji ve Genetik. Bilişim.

Genel Bilgiler

FELSEFE
Dinler Tarihi.Atatürkçülük.
BİLİM
TOPLUM Dunya ekonomi tarihi.GIDA ÇEVRE SAĞLIK TARIM Bitki Islahı.MALZEME TEKNOLOJİ Nano Teknoloji.Bilgisayar Ağ Temelleri.ENERJİ TAŞIMACILIK UZAY Yıldızların İç Yapısı ve Evrimi.
SANAT
ROL MÜZİK EDEBİYAT YEMEK Denizlerimizdeki Balıklar.
SPOR
YAZ KIŞ MÜCADELE