E-Proje Yönetimi

	Levent Karadağ TBD levent.karadag@e-teknoloji.com
Internet tabanlı ekonomiye geçişin yaşandığı günümüzde; şirketlerin katı prensiplerinde değişiklikler gözlendiği gibi organizasyonlarında da yeniden yapılanmaların olduğu görülmektedir. İnternetin gelişimi ile birlikte pazar koşullarındaki değişiklikler, e-projelerin önemini şirketler için yaşamsal boyutlara taşımıştır. Başarılı e-projelerin en önemli özellikleri geliştirme sürelerinin kısa olması ve içeriklerinin çabuk değişebilecek yapıda olmalarıdır. E-projeleri, geleneksel projelerden farklı yapan temel özellikler; Çok kısa zamanda geliştirilmeleri, Geliştirme süreci içerisinde içeriğinin büyük bir bölümünde değişikliğe ...izin vermeleri, Yaşayan projelere bakımın, çalışma esnasında ve çok hızlı yapılması ...gerekliliğidir. Temeldeki bu farklılıklar nedeniyle e-projelere, geleneksel proje yönetim metodolojilerini uygulamak oldukça zor olmaktadır. Ancak geleneksel proje yönetim metodolojilerinin kanıtlanmış kısımlarını ve süreçlerini baz alarak yeni bir yaklaşım ile e-projelerin yönetim metodolojileri oluşturulabilir. E-projeler, bu temel süreçler göz önüne alınarak projeye odaklı olarak yönetilmeli ve karmaşık yapılarına cevap verebilmek için de yeni teknolojiler ile geliştirilmiş araç ve sistemler yönetim süreçlerine dahil edilmelidir. E-projelerin yönetimde; Sıkıştırılmış Zaman Yönetimi, Kapsam Yönetimi, Risk Yönetimi, Sürüm Yönetimi ...gibi temel süreçleri mevcuttur. E-projelerin zaman planlaması ve yönetimi ana sürümlerde kapsamlı olabilir. Zaman planlama ve proje yönetimine ayrılan süre, toplam proje süresinin %20 sinden fazlasını oluşturmamalıdır. Bu süre, bir aydan az sürecek projeler için iki günden fazla olmamalıdır. Zaman yönetimi ile gerçek zamandaki teslim süresi, karmaşık işlerin yapılması ile planlama arasında bir denge sağlanması gerekmektedir. Önemli konular içeren sürümler düzene konulmalıdır. Zaman yönetimi ile kapsam yönetimi yakın ilişkilidir. Kapsam, yönetilebilir olmalıdır ve planlanan zamanda bitirilmelidir. İçerik yönetiminin kapsamlı ve karmaşık olduğu durumlarda yeni özellikler mikro-sürüm yönetiminin dışında ele alınmalıdır. Düzenli sürüm döngüsünde kapsam yönetiminin fonksiyon özellikli giriş aşamalarında, altyapı sağlayıcılardan yardım alınmalıdır. Geleneksel yazılım geliştirme projelerinde kalite yöneticileri, müşterinin hata bulma ihtimalinin minimuma indirgenmesi için test güvencesi istemektedirler. E-proje kalite yöneticisi, benzer amaçlarda günlük muhtemel yazılım hatalarının düzeltilmesi ve website kullanıcılarının gerçek zamanda tesbit ettiği hata bildirimlerinin iletilmesiyle ilgilenir. Büyük risk içeren hatalar hemen ortadan kaldırılmalıdır. Sitenin bütünlüğünün güvencesi ve ilave testlerin başarısı, canlı sitelerde ve test uzmanları gibi güçlü kullanıcıların bulunduğu gerçek zamanda hata onarımlarının yapılabilir olmasıyla ölçülür. E-proje yönetimin kritik alanı, sürüm yönetimidir. Geleneksel yazılım projelerinde yazılım türüne bağlı olarak sürümler 6 yada 12 ay veya daha fazla zaman almaktadır. Geleneksel yazılım sürümleri, genellikle cd, dökümantasyon güncelleme ve distributörler aracılığıyla dağıtıldıkları için daha maliyetli olmaktadır. Bazı yazılım projelerinde sürümler ile gelen hataların geriye dönüşü ve düzeltilmesi, haftalar ve aylar alabilmektedir. Diğer taraftan e-projeler günlük, bir veya tam katlı sürümlere sahiptir. E-projeler devamlı kontrol altındadırlar. Büyük ölçekli teknolojik firmaların sitelerinde güncelleme , tarih ve zamana bağlı olarak web sayfası üzerinden doğrudan yapılabilmektedir. Yeni servislerin esası gün içerisinde dakika dakika değişebilmektedir. Bazı sitelerde HTML kaynak kodu içerisinde, güncellenen bakım sürümleri de tutulmaktadır. Dağıtım maliyetleri ve yazılım internet-yerleştirmeleri çok düşüktür. Çünkü CD yakma ve kullanıcı el kitabı yazma, paketleme vs yoktur. Ayrıca yazılım güncelleme kolaylığı, sürümlerin onarılmasının sık ve hızlı olması, bu projelerin cezbedici özellkleridir. Ancak web sitelerin ve servislerin karmaşıklığının artması, hataların düzeltilmesini zorlaştırmaktadır. Sık sık yazılım güncelleştirme süreçlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Süreçler yönetilmeli ve dikkatli kontrol edilmelidir. Eğer destek ve işbirliği birleştirilmişse e-projenin yönetimi bir proje müdürü için neşeli bir deneyim olabiliyor. Özenle hazırlanmış bir e-projenin öğrenilmesi için geleneksel proje yerleştirmelerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. Bazı önemli noktaları özetlersek ; Süreçler düzenlenmeli Gelecek iki veya üç yinelemeli canlı planı yapılmalı Yinelenen sürümlerin süreç döngülerine yapı ilave edilmemeli Planlamaya ayrılan zaman proje planının %10 /-%20 sini geçmemeli Planın testi, risk üzerine olmalı Sitenin bütünlüğü ve testi için otomatik araçlar kullanılmalı İyi bir proje , proje yönetiminin hariç tutulmadığı projedir.